Η ΩΡΑ ΤΟΥ ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΥ μέρος 2ο

Το κείμενο είναι το δεύτερο και τελευταίο μέρος απο τον πρόλογο της Έλλης Παππά στο βιβλίο της "ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΑΙΩΝΑ ΜΟΥ" ( Εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ, 2005).


................................................................................


Έτσι έφτασα στην ώρα του Αποχαιρετισμού. Αν σ΄αυτόν περιλαμβάνω και τα τέσσερα πρώτα χρόνια του νέου αιώνα είναι γιατί πιστεύω πως αυτή η τετραετία ανήκει στον εικοστό - ήταν η προετοιμασία για την ουσιαστική έναρξη της νέας εκατονταετίας – πως ο πραγματικός εικοστός πρώτος θα ανοίξει τον Νοέμβρη του 2004, μαζί με τις κάλπες των αμερικανικών εκλογών. Δεν θα τον γνωρίσω τον νέο αιώνα, δεν θα έχω καμιά πρόσβαση, το μόνο που μπορώ να πω γι΄ αυτόν είναι πως τα προμηνύματά του είναι από τα πιο δυσοίωνα στην ιστορία του πλανήτη, καθώς σηκώνουν το βαρύ φορτίο των αμαρτιών που κληρονόμησε από τον γεννήτορά του.


Εκείνον, τον αιώνα γεννήτορα, τον γνώρισα καλά. Είχα την τύχη – καλή ή κακή, αυτό δεν το έχω ως τώρα ξεκαθαρίσει - να τον γνωρίσω πριν ακόμη κλείσει η πρώτη δεκαετία της ζωής μου, κι αυτός ήταν στις μεγάλες του ώρες, στις ώρες του πολυαίμακτου θριάμβου της Επανάστασής του. Μεγάλωσα μαζί του προσπαθώντας να συνταιριάξω τον μικρό βηματισμό μου με τα βήματα μιας μεγάλης επανάστασης που υποσχόταν πως θα άλλαζε τον κόσμο, ξενυχτώντας πάνω στις βίβλους και στα έργα των μεγάλων της θεωρίας και της πράξης – Μαρξ, Ένγκελς, Λένιν, Στάλιν, η Σοβιετική Ένωση – πατρίδα του παγκόσμιου προλεταριάτου, ένα μεθύσι της επαναστατικής θεωρίας και της επαναστατικής πράξης. Κι έπειτα Γερμανία, Χίτλερ, Μουσολίνι, ο φασισμός, ο πόλεμος, η Κατοχή, η Αντίσταση, το μεθύσι της θυσίας. Η ειρήνη. Η ειρήνη που δεν την έζησε η Ελλάδα. Πέρασε πάνω από τα σύνορα της δικής μας χώρας, πνίγηκε στο αίμα του Εμφυλίου και των διωγμών που τον ακολούθησαν, φυλακές, εκτελέσεις, μαύρα χρόνια και ηρωικά. Μαζί τους ένα φορτίο από απορίες και ερωτήματα. Οι ερμηνείες, διχασμένες και διχαστικές. Χρουτσόφ και αντισταλινισμός, νέες ελπίδες χωρίς μέλλον. Μπρέζνιεφ και νεοσταλινισμός. Η μοιραία πορεία στην καταστροφή και στην εξαφάνιση. Από την ΕΣΣΔ του Λένιν στη Ρωσία του Πούτιν και των τυχοδιωκτών. Στη θέση των δύο υπερδυνάμεων και της «ισορροπίας του (πυρηνικού) τρόμου» η μονοκρατορία των ΗΠΑ και ο νεοσυντηρητικός «τρόμος της τρομοκρατίας», δηλαδή η δια του τρόμου και των συνεχών πολέμων τρομοκρατία. Βρίσκομαι ακόμη, και παρά όλα αυτά, εν ζωή.


Τον έζησα τον εικοστό αιώνα. Με ζωή και με θάνατο. Πάλεψα μαζί του όσο μπορούσα. Με ζωή και με θάνατο. Στις μεγάλες του ώρες και στις ώρες των διαψεύσεων. Κι εκεί, κοντά στο τέλος του, έζησα τη μεγάλη διάψευση – που δεν έπεσε σαν ξαφνικός κεραυνός. Από χρόνια ακουγόταν η βουή της που όλο και πλησίαζε, μα ήταν πολλοί εκείνοι που δεν ήθελαν να την ακούσουν. Είχα την κακή τύχη να την ακούω και, το χειρότερο, να τη μεταφέρω στο χαρτί. Τίμημα, ο αποκλεισμός. Όχι όμως και η απογοήτευση. Με έσωσε η προσπάθειά μου, όσες κι αν ήταν οι αντιδράσεις, να κοιτάξω τον αιώνα μου κατάματα, χωρίς αυταπάτες, και να καταγράψω, όσο μου επέτρεπαν οι δυνάμεις μου, επιλογές, πράξεις, και παραλείψεις που οδηγούσαν στην καταστροφή εκείνου του μέλλοντος στο οποίο είχαμε αποθέσει τις ελπίδες μας. Με έσωσαν εκείνοι που κατανόησαν την όποια προσπάθειά μου και με στήριξαν, και οι νεότεροι – που κατανοούν και με στηρίζουν και μου δίνουν δύναμη να σηκώνω ακόμη το βάρος των όσων έζησα. Σ΄ αυτούς, τους κάπως παλιότερους και τους νέους, οφείλω αυτό το αφιερωμένο στον τρομερό εικοστό αιώνα και στην επικίνδυνη κληρονομιά του κείμενό μου. Έτσι μπορώ να ολοκληρώσω τον αποχαιρετισμό μου με το λόγο του ποιητή – τροποποιημένον για χάρη της γενιάς μου:
Εμείς φύγαμε. Εσείς να δούμε τώρα.