...και των λοιπών εκδοτικών δυνάμεων, υπάρχει μια άκρως επίκαιρη και συγκλονιστικά αληθινή προσέγγιση. Διαβάστε το άρθρο του Νίκου Κοτζιά που δημοσιεύτηκε στην ΑΞΙΑ του Σαββάτου 31/01/09:
Προβλέψεις για το πολιτικό σύστημα
Σε χώρες όπου οι ηγεμονικές δυνάμεις έχουν συνείδηση των καθηκόντων τους, οι επιχειρηματίες φροντίζουν να γίνονται παραγωγικές επενδύσεις, οι διευθυντές των θεσμών να λειτουργούν αποτελεσματικά και –κατά τη γνώμη μου- δημοκρατικά και οι πολιτικοί οφείλουν να θωρακίζουν κοινωνικά δίκαια την χώρα. Όταν οι διάφορες μερίδες των ελίτ μπερδέψουν τις αρμοδιότητές τους, τότε, όπως έδειξε η περίπτωση της Ιταλίας, οι επιχειρηματίες αντί να ασχολούνται με την δημιουργικότητα και την παραγωγικότητα, δεν δείχνουν καμία κοινωνική ευθύνη, δεν νιώθουν καμία υποχρέωση έναντι του έθνους και το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι η αρπακτή. Συχνά με την πλήρη κατάληψη των κορυφών του κράτους. Ανάλογα, οι πολιτικοί δεν σκέφτονται την δράση, αλλά την επικοινωνιακή επίδραση, ενώ οι δημοσιογράφοι αντί να ελέγχουν την δημόσια εξουσία, νιώθουν ως οι δικαιωμένοι φορείς της.
Σε αυτές τις συχνές περιπτώσεις οι επιχειρηματίες και τα ΜΜΕ αντιμετωπίζουν το κράτος ως ένα λάφυρο που το δικαιούνται καθότι έχουν ισχυρά και κατά τη γνώμη τους «δίκαια» συμφέροντα. Επιθυμούν μέγιστη επιρροή στις δημόσιες υποθέσεις καθώς και να διασφαλίσουν με το μικρότερο δυνατό ρίσκο την μεγιστοποίηση των
κερδών. Θέλουν να ελέγχουν πλήρως τους θεσμούς και να έχουν το πολιτικό σύστημα όχι ως μια αυτόνομη οντότητα που διαχειρίζεται τα συμφέροντα της χώρας, αλλά ως υπάλληλους των συμφερόντων τους. Εφόσον οι πολιτικοί μετατραπούν σε υπάλληλους τους, άλλοτε άμεσα –θέτοντας τους στον κατάλογο των πληρωμών τους (τα λεγόμενα pay roll)- και άλλοτε έμμεσα ασκώντας πιέσεις ως προς την προβολή τους ή ακόμα και την προσωπική τους ζωή, προβάλλονται ως «έξυπνοι» και πετυχημένοι. Αν δεν υποταχθούν, και ακόμα «χειρότερα» αν παλεύουν για την αυτονομία της πολιτικής, τότε τους εμφανίζουν μέσα από τα όποια ΜΜΕ ελέγχουν ή επηρεάζουν, ως αδύνατους πολιτικούς,
ακόμα και ως «ηλίθιους και ανίκανους». Διότι, όσο πιο άξιοι και υπεύθυνοι είναι οι πολιτικοί τόσο περισσότερο διατηρούν τον αυτοσεβασμό και την αυτονομία τους. Και όσο περισσότερο διατηρούν την αυτονομία τους τόσο περισσότερο, υπό συνθήκες, μπορεί να
προβάλλονται ως ανίκανοι.
Η στάση συγκεκριμένης μερίδας επιχειρηματιών απέναντι στους πολιτικούς δεν καθορίζεται ούτε από την πραγματική αξία αυτών των πολιτικών, ούτε από το εθνικό συμφέρον, με όποιο τρόπο και αν το καταλαβαίνει κανείς, ούτε καν από τα μακρόχρονα συμφέροντα του συστήματος. Διότι αυτή η μερίδα δεν κινείται με γνώμονα την μακρόχρονη παραγωγικότητα και ανάπτυξη της χώρας, εντός της οποίας θα ευημερούν και εκείνοι. Αλλά, αντίθετα, ακόμα και προς πολλές άλλες επιχειρηματικές ομάδες, πιστεύουν ότι η «μαγκιά» είναι η αρπακτή, η επιβολή επί καθημερινής βάσης της βούλησής τους, ο έλεγχος της κοινωνίας και της πολιτικής. Πρόκειται για ομάδες με γραφειοκρατική αντίληψη όχι μόνο για το δημόσιο, αλλά και για τον τρόπο
λειτουργίας του ιδιωτικού τομέα. Γραφειοκρατική αντίληψη που γεννά την αίσθηση «της ανάγκης ελέγχου». Ελέγχου διαδικασιών, ανθρώπων, πολιτικών. Έχοντας μεγάλη οικονομική ισχύ και πολλά μέσα στα χέριά τους, αρκετοί επιχειρηματίες προσπαθούν να μετατρέψουν την πολιτική από αυτόνομο τμήμα του συστήματος κορυφών της χώρας, σε
ένα είδος υπαλληλίας.
Οι προσπάθειες ελέγχου της πολιτικής εντείνονται
Η προσπάθεια εκ μέρους μερίδας επιχειρηματιών να υποτάξουν την πολιτική στα οικονομικά συμφέροντα θα γίνει το επόμενο διάστημα οξύτερη. Το γεγονός αυτό συνδέεται με δύο παράγοντες. Ο πρώτος είναι η κρίση. Πολλοί από τους επιχειρηματίες που διακρίνονται για την νοοτροπία που περιγράψαμε, έχουν χάσει ένα κάρο χρήματα και σίγουρα δεν μπορούν να συνεχίσουν να κερδίζουν με τον εύκολο τρόπο και τους ρυθμούς του παρελθόντος. Επειδή, όμως, είναι «κακομαθημένοι», επιδιώκουν να δημιουργήσουν ένα πολιτικό κλίμα μέσα στο οποίο θα μπορέσουν να αναπληρώσουν τα χαμένα λεφτά και ευκαιρίες με τον πιο άμεσο και με μια έννοια αεριτζίδικο τρόπο. Χωρίς επενδύσεις, χωρίς συμμετοχή στην παραγωγή, χωρίς συμβολή στην ανάπτυξη της
πραγματικής οικονομίας, ελέγχοντας, όμως, τμήματα του δημοσίου.
Ο δεύτερος παράγοντας – αιτία επανεμφάνισης των προσπαθειών
«σφιχτού και άμεσου» ελέγχου της πολιτικής ζωής του τόπου είναι ότι αυτού του τύπου συμφέροντα, έχουν απέναντί τους έναν πολιτικό τον οποίο δεν τον θεωρούν προβλέψιμο-ελεγχόμενο ως προς τις επιδιώξεις τους. Πας μη ελεγχόμενος, αυτό είναι το μοτίβο τους, οφείλει να αποδεχτεί τον έλεγχό τους, ελέγχεται και μάλιστα, οικιοθελώς «για να μην χάνεται χρόνος».
Οι δύο παλαιότερες τακτικές
Οι τακτικές των άνω αναφερόμενων συμφερόντων, ταξινομούνται σε τρεις. Δύο παλαιότερες και μία σχετικά πιο πρόσφατη:
Τακτική πρώτη: Καταβάλλεται προσπάθεια να κοντύνει και απαξιωθεί η αντιπολίτευση. Αποσιωπόνται οι προτάσεις που κάνει και κατόπιν την εμφανίζουν χωρίς προτάσεις. Έτσι, επί παραδείγματι, τις προτάσεις της αντιπολίτευσης για το αγροτικό ζήτημα και την παιδεία, που διατυπωθήκαν σε Σέρρες, Τρίκαλα και στο Ελληνικό
Κοινοβούλιο, συγκεκριμένη εφημερίδα δεν τις είχε ούτε ως υποσημείωση (όπως εύστοχα μου έγραψε αναγνώστης της στήλης) στην πρώτη σελίδα. Υπό άλλες συνθήκες, αν «γούσταραν» τα αφεντικά αυτής της εφημερίδας την ηγεσία της αντιπολίτευσης, θα είχαν τις προτάσεις στην πρώτη σελίδα με τίτλους όπως «σεισμός στα Τρίκαλα», «Η αγροτιά πήρε ελπίδα στις Σέρρες», «Η παιδεία έχει λύσεις» κ.ο.κ.
Τακτική δεύτερη: αν υπάρχουν δυσκολίες να οδηγηθεί η αντιπολίτευση σε ήττα, διότι όπως έχει δείξει η ιστορία από το 1965 και δώθε, άλλο να «κερδίζονται» οι ασκήσεις επί χάρτου και άλλο επί πραγματικών καταστάσεων, η εναλλακτική είναι να επιδιωχτεί να μην πάρει αέρα νίκης. Να μην αυτονομηθεί χάρη στα νούμερα…Διότι αντίθετα από ότι νομίζουν κάποιοι στα αριστερά και ταυτόχρονα κοντά στην ΝΔ, ένα αδύνατο κομματικό σύστημα εξυπηρετεί πριν απ’ όλα όχι το λαϊκό σύστημα, αλλά εκείνους που θέλουν να μπορούν να το ελέγχουν και να το χειρίζονται. Κάποια συμφέροντα εμφανίζονται για αυτό το λόγο φίλα προσκείμενα προς Καραμανλή και ΠΑΣΟΚ (ω! τι τρέλα) και αντιπολιτευόμενα την ΝΔ και τον Παπανδρέου (ω! τι συνήθεια). Στόχος
είναι να πάρουν ότι μπορούν σήμερα, αλλά και να διασφαλίσουν το αύριο.
Η Τρίτη τακτική: «έλεγχος στους υπόλοιπους» Τακτική τρίτη, αν δεν μπορεί να ηττηθεί η «ανεξέλεγκτη» αντιπολίτευση και ο αρχηγός της, τότε η επόμενη κίνηση είναι να
ελεγχθούν οι «υπόλοιποι». Αν ο πρωθυπουργός δεν «είναι δικός μας», τότε πρέπει να είναι «ο υπουργός» ή έστω κάποιος υφυπουργός, άντε κάποιος γενικός γραμματέας, σε τομείς άμεσου επιχειρηματικού συμφέροντος. Μάλιστα, αυτή η απαίτηση προβάλλεται ως αυτονόητο δημοκρατικό δικαίωμα ορισμένων συμφερόντων.
Αυτό που πράγματι είναι αυτονόητο, είναι, ότι προκειμένου να αναπτυχθεί η χώρα και η οικονομία της, χρειάζεται η καλή συνεργασία πολιτικής και οικονομίας. Όμως, αυτή η συνεργασία δεν μπορεί να γίνεται συνεχώς με βάση τα στενά συμφέροντα του ενός ή άλλου επιχειρηματία, αλλά πρέπει να γίνεται με κανόνες και σε πλαίσια που δεν θα καταργούν το δημόσιο συμφέρον, αλλά αντίθετα θα το ενισχύουν. Δεν μπορεί να ενισχυθεί η παραγωγικότητα της χώρας χωρίς τη στήριξη των πιο δυναμικών και ταλαντούχων στρωμάτων και την επιστροφή των «απόκληρων» στα πεδία της δημιουργίας και απασχόλησης.
Σήμερα, καταγράφονται όλο και περισσότερα δείγματα της δεύτερης και τρίτης τακτικής, ενώ η πρώτη κρατιέται σε εφεδρεία μέσα από διάφορες ανοησίες του τύπου προδιαγράφουμε τη νίκη και αν δεν είναι τόσο υψηλή όσο την προδιαγράψαμε δεν θα είναι νίκη. Πρόκειται για μια επιλογή – επιχείρημα που σκόπιμα μπερδεύει ανάμεσα στο
γεγονός ότι η παρούσα κυβέρνηση είναι κάκιστη και στο ότι διαθέτει πολλαπλά στηρίγματα στο σύστημα εξουσίας, αλλά και ανάμεσα σε αυτούς που το επικαλούνται. Διότι, επί παραδείγματι, αλλιώς πέφτει μια κυβέρνηση που έχει τον αντιπολιτευτικό τύπο απέναντί της και αλλιώς όταν αυτά τα τελευταία μέσα κάνουν μονόπλευρη κριτική στον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Η τρίτη λοιπόν τακτική, προσβλέπει σε ένα είδος πολιτικού «face-control», όπου ο έλεγχος αφορά το ποιους, πότε και που θα χρησιμοποιήσει ο μελλοντικός πρωθυπουργός της χώρας στο υπουργικό του συμβούλιο και σε άλλες ανώτερες και ανώτατες κρατικές θέσεις. Το επιχείρημα είναι ότι ο λαός θέλει να γνωρίζει προκειμένου να επιλέξει τι θα ψηφήσει. Πράγματι αυτή η «περιέργεια ανάγκης» υπάρχει. Όμως, στην πραγματικότητα η δημόσια επίκληση του εξεταζόμενου εδώ επιχειρήματος δεν γίνεται προκειμένου να στηριχθεί και άλλο ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αλλά προκειμένου κάποιοι να γίνουν συνέταιροι στην διαμόρφωση μιας κυβέρνησης την έλευση της οποίας προσπαθούν να αποτρέψουν. Η τέλεια τρέλα γύρω από το ζήτημα της αυτονομίας της πολιτικής και των μεθόδων που χρησιμοποιούνται για να υπονομευτεί.
ΥΓ: Ο Νίκος Κοτζιάς είναι Πρόεδρος του ΙΣΤΑΜΕ
ΥΓ1: Θυμηθείτε και αυτό το ποστ του Δεκεμβρίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου